بررسی تطبیقی عبارات علوم نظامی و معادلهای فارسی تائید شده آنها توسط فرهنگستان زبان و ادب فارسی

چکیده: این مطالعه، با توجه به معادل و معادل گزینی برای عبارات نظامی همچنانکه فرهنگستان زبان و ادب فارسی به آن اهتمام می ورزد، ترجمه نظامی در جمهوری اسلامی را بررسی و معادل های فارسی مصوّب این فرهنگستان برای اصطلاحات نظامی را تجزیه و تحلیل نموده تا استـراتژی های غالب به کار گرفته شده توسط این فرهنگستان را مشخص نماید. این مطالعه با تطبیق معادل های فارسی مصوّب و اصطلاحات نظامی انگلیسی انتخاب شده توسط این فرهنگستان، یک تک متن مبدا - متن مقصد را تطبیق و تجزیه و تحلیل نموده و از روش های ترجمه نیومارک استفاده کرده است. با این هدف، شش کتاب منتشر شده توسط این فرهنگستان بنـام "فرهنگ واژه های مصوّب فرهنگستان" در طی??سال، از سال ???? تا???? شامل اصطلاحات مختلف علمی از جمله اصطلاحات علـوم نظامی انتخاب شدند. یافته های این مطالعه نشان دادند که ترجمه تحت اللفظی، معادل نقشی یا کارکردی (فانکشنال) و ترجمه شناخته شده به ترتیب اصلی ترین استراتژی های معادل گزینی برای اصطلاحات نظامی انگلیسی بوده است. نتایج حاصله نشان دادند برخی از معادل های فارسی مصوّب به لحاظ معنا و از نظر فرهنگی پذیرفتنی بوده و به عنوان معادل های درست در نظر گرفته شدند. در نتیجه بکارگیری روش های مختلف ترجمه همچون expansion، reduction، shift و... که روش های نسبتاً دقیقی نیستند برخی دیگر از معادل های مصوّب پذیرفته نبودند. در ترجمه این اصطلاحات نظامی، فرهنگ نظامی و اصول اساسی آن در نظر گرفته نشده و بی توجهی به مفاهیم نظامی و روابط میان این مفاهیم باعث برخی معادل های فارسی غیر قابل قبول گشته است. بر اساس نظریه کاستبرگ (kastberg، ????، ص ??? (حتی اصطلاحات فنی عاری از فرهنگ نبوده و یک متـرجم باید در زبان مبدا و زبان مقصد توانش فرهنگی داشته تا بتـواند این اصطلاحات فنی را ترجمه کند. این مطالعات آشکار ساخت که ترجمه نظامی در جمهوری اسلامی ایـران در سطوح ملی، نظامی و آکادمیک نقص داشته و به دانش نظامی و زبانشناسی، توانـش فرهنـگی در زبان مبـدا و زبان مقصد و همچنین به دیـگر توانش های ترجمه نیاز می باشد. مطالعات ترجمه (ts) مطمئناً می تواند موقعیت کنونی ترجمه نظامی را بهبود بخشد.